childish gambino - this is america - oglądaj ze zrozumieniem

CHILDISH GAMBINO – THIS IS AMERICA – OGLĄDAJ ZE ZROZUMIENIEM

3 lutego 2021

Ten wideoklip poruszył ludzi i sprowokował publiczną debatę

W maju tego roku minie już trzeci rok od premiery teledysku, który wywołał wiele kontrowersyjnych dyskusji i stał się głośny ze względu na bardzo oryginalne i przerażające ujęcie tematu przemocy, rasizmu, nierówności społecznych oraz dostępu do broni w USA. Pomimo upływu czasu wracam do tego obrazka regularnie ze względu na jego moc. Videoklip jest doskonały niemal we wszystkich aspektach począwszy od zawartej w nim symboliki i przekazu, skończywszy na znakomitej realizacji. Ciężko mi sobie wyobrazić logistykę planu zdjęciowego przy takiej produkcji. Reżyserem obrazka jest Hiro Murai, mający na swoim koncie współpracę z tak znakomitymi artystami jak Earl Sweatshirt czy Flying Lotus. Dobór reżysera przez Donalda Glovera udzielającego się pod pseudonimem Childish Gambino nie był przypadkowy gdyż obaj panowie mieli okazję poznać się na planie serialu „Atlanta” w 2016.

cyferki mówią za siebie

Dzisiejsze standardy obligują mnie do podania kilku cyferek, które (niestety) dla wielu osób są teraz swoistym wyznacznikiem czy coś jest warte uwagi czy nie. Otóż na najpopularniejszym obecnie serwisie filmowym wideoklip uzyskał około 13 milionów wyświetleń w ciągu pierwszych 24 godzin od premiery. Obecnie ma na koncie ponad 750 mln odtworzeń. Koncepcja realizacji klipu nawiązuje do popularnej ostatnio formy jaką jest master shot, czyli przedstawienie całej fabuły za pomocą jednego ujęcia, chociaż na teledysku widać momenty, gdzie możliwe były cięcia. To tyle tytułem wstępu, a teraz zapnij pasy i obejrzyj ten teledysk jeżeli jeszcze nie widziałaś / widziałeś, gdyż cała następna część tekstu będzie ciągiem spoilerów.

prawa jima crowa popularne w południowych stanach

Glover na klipie ubrany jest od pasa w dół. Spodnie, które ma na sobie mają bardzo podobny krój do spodni armii Konfederacji z czasów wojny secesyjnej. Oddając pierwszy strzał w tył głowy czarnoskórego gitarzysty Donald przyjmuje pozycję nawiązującą do popularnej karykatury postaci Jima Crowa – tyrana o którym śpiewali niewolnicy pracując na polach bawełny.

Prawa Jima Crowa to zbiór lokalnych regulacji pogłębiających segregację rasową (czyli np tworzenie osobnych poczekalni i toalet dla czarnych i białych), które były bardzo popularne głównie w południowych stanach. Podstawą prawną dla praw Jima Crowa było orzeczenie Sądu Najwyższego w 1896, który uznał, że poprawki do Konstytucji, które zniosły niewolnictwo nie zabroniły segregacji ludzi według zasady „równi, ale oddzieleni”. Sam Jim Crow jest postacią fikcyjną zaczerpniętą ze sztuki teatralnej napisanej w XIX w przez Thomasa D. Rice’a.

zabójstwo Trayvona Martina

Wracając do pierwszej ofiary w teledysku, czyli czarnego gitarzysty – z wyglądu przypomina on bardzo ojca zastrzelonego w 2012 nastoletniego Trayvona Martina. Wyrok uniewinniający latynoskiego zabójcę Trayvona wywołał w USA falę protestów. W samym powodzie zabójstwa dopatrywano się wątków rasistowskich. Natomiast w teledysku wystąpił artysta z L.A. Calvin the Second

kult broni

Broń, którą Childish Gambino zabija na teledysku traktowana jest z ogromnym pietyzmem przez osoby odbierające ją od niego po wykonaniu „zadania”. Autorzy zwracają tym uwagę na fakt, że w USA panuje swoisty kult broni, który doprowadził do tego, że prawo do jej posiadania stoi ponad innymi prawami człowieka.
W kolejnej scenie nasz bohater rozwala z kałacha śpiewających chórzystów. Możliwe, że jest to nawiązanie do masakry w kościele w Charleston w 2015 roku w wyniku której zginęło dziewięć osób z ręki 21-letniego napastnika, chociaż na teledysku chórzystów jest dziesięciu.

"ameryka się sypie - to osobny rozdział"

W pewnym momencie na dalszym planie przejeżdża zamaskowana postać na koniu, mogąca się kojarzyć z jednym z jeźdźców apokalipsy. Mroczny typ przejeżdża, a nikt na to nie zwraca uwagi, Impreza trwa w najlepsze zupełnie jak w naszej rzeczywistości gdzie bagatelizujemy sygnały o zbliżającej się katastrofie. Chwilę później ktoś skacze z piętra. Nie robi to na nikim wrażenia – i tutaj mała refleksja: czy problem samobójstw w dzisiejszym świecie jest traktowany z takim zaangażowaniem na jakie zasługuje?

Szalona choreografia i mimika Gambino dodaje psychodelicznego klimatu powszechnie panującej rozpierduchy, gdzie w tle niszczone są auta, zamaskowane typy biegają z kijami bejsbolowymi, a młodzież kręci to wszystko na smartfonach. Widzę to jako alegorię naszego społeczeństwa skupiającego się przede wszystkim na tym jak zwrócić na siebie uwagę i podkręcić status w social mediach np zakładając na szyję nie jeden a 2 złote łańcuszki tak jak nasz bohater. Wracając do choreografii to należy zwrócić uwagę na fakt, że taniec w wideoklipie zawiera elementy ludowego, południowoafrykańskiego tańca o nazwie Gwara Gwara… zaraz zaraz czy to nie tam właśnie wymyślono system polityczny o nazwie Apartheid ?

NOWY PORZĄDEK ŚWIATA

Childish Gambino przez cały teledysk pomimo posłania do piachu 11 osób unika konsekwencji swoich działań, a musi uciekać dopiero po tym jak zapalił jointa. I tutaj polecam ciekawy dokument na Netflixie o nazwie Wszystkie kolory trawy (org: Grass Is Greener), gdzie w dość ciekawy sposób wyjaśnione są prawdziwe powody delegalizacji marihuany w stanach pod pretekstem rzekomej wojny z narkotykami, ale to już inny wątek.

BUILT TO LAST

W końcowej scenie Childish Gambino po spaleniu blanta tańczy sobie na dachu auta i mamy długi kadr z płynnym oddaleniem, na którym scenografię stanowią używane auta z lat 80-90 – tych. Nie wiem jak interpretować tę scenę – może chodzi o fakt, że jesteśmy jako społeczeństwo w fazie regresu gospodarczego, że zjadamy własny ogon… W każdym razie świat idzie w tą stronę, aby zużywać, wyrzucać i kupować nowe.

Jakby nie patrzeć teraz nie produkuje się rzeczy, aby trwały, a masową produkcję solidnych aut zakończono w ubiegłym wieku.

Ciężko mi też skleić z całością pojawienie się w przedostatniej scenie wokalistki SZA, ale może to jakaś mała prywata Glovera, który wystąpił przecież w teledysku do jej piosenki Garden pomimo faktu, że nie wydobył tam z siebie ani jednego dźwięku. Daj znać w komentarzu jak Ci się podobał artykuł i koniecznie napisz jeżeli zauważyłaś/eś w teledysku coś czego ja nie.